Hiện nay cách nuôi gà chọi khỏe mạnh và chiến tốt được các chủ trang trại và người nuôi rất quan tâm. Vậy cần phải lựa chọn giống gà cũng như thế nào? quá trình chăm sóc ra sao để có những con gà chiến tốt? Mời bạn cùng Thú Y Toàn Cầu tham khảo bài viết để có kỹ thuật nuôi và chăm sóc gà chiến toàn diện nhất. 1. Lý do cần chọn con có giống khoẻ mạnh Để quá trình chăm sóc, chăn nuôi diễn ra một cách thuận lợi, gà chọi phát triển tốt nhất, bạn cần lựa chọn giống nuôi tốt, khỏe mạnh. Chỉ khi gà có giống tốt mới phát huy được hết cách nuôi. Nếu như lựa chọn phải loại giống chưa được chuẩn, thì quá trình chăm sóc sẽ khá khó khăn, gà chọi con được sinh ra cũng không có đặc điểm gì nổi trội nên không có triển vọng. Do vậy, bạn hãy tiến hành chọn lọc những chú gà gọi thật kỹ càng từ bố mẹ, để chúng được hưởng những đặc tính, những gen trội của bố mẹ ngay khi vừa mới sinh nở. Nếu vẻ ngoài đẹp, luôn cứng cáp và khỏe mạnh… thì đó là những chú gà chọi con có giống gen tốt, đẹp nên lựa chọn. 2. Cách nuôi gà chọi theo từng giai đoạn Dựa vào từng giai đoạn phát triển của gà chọi, chúng sẽ cần nhu cầu về dinh dưỡng khác nhau. a. Đối với gà chọi con mới nở Đây là giai đoạn hết sức nhạy cảm; bạn cần lưu ý chăm sóc gà để gà phát triển tốt nhất. Do đó, hãy đảm bảo nhiệt độ và nước uống cho gà chọi mới nở. Bổ sung các loại nước uống và được pha các chất cúm gà hiệu quả. Hãy thêm vitamin và đường glucozo vào thức ăn cho gà. Đối với gà con có hệ tiêu hoá non nớt, bạn nên sử dụng các loại cám công nghiệp là phù hợp để gà phát triển tốt nhất. b. Gà chọi con ở tháng đầu tiên Dựa vào từng giai đoạn để chăm sóc gà sao cho tốt nhất: Tuần đầu tiên: Nên cho gà chọi ăn những loại đồ ăn dễ tiêu hoá và tránh xa các đồ ăn tanh, cứng (thóc hay thịt). Thời gian này nên cho gà ăn cám công nghiệp vì chúng chưa rất nhiều chất cần thiết cho gà để phát triển tốt nhất. Tuần thứ 2: Sau một tuần, gà chọi con đã nhanh lớn và hoạt bát hơn rất nhiều. Nên bổ sung ngay các chất dinh dưỡng cần thiết có trong rau xanh; gạo (thóc hoặc xay)… để cho gà lớn nhanh hơn. Tuần thứ 3: Đến lúc này, gà đã bắt đầu thay lông nên cơ thể cần được nạp các chất dinh dưỡng đủ nhiều. Các loại thức ăn lúc này nên mua để cho gà chọi con ăn như mồi thịt cá. Nên cho chúng ăn 1 đến 2 ngày/lần. Tuần thứ 4: Gà đã khá cứng cáp, nên bạn có thể thả chúng trong các khu vực nhất định để chúng tự phát triển. Đừng quên bổ sung đồ ăn theo những khung giờ đã định. c. Gà chọi con từ 2-5 tháng tuổi Đây là giai đoạn rất quan trọng vì thời gian này sẽ quyết định đến thể hình, thể chất của gà khi trưởng thành. Gà trống đã bắt đầu trổ mã, học gáy, còn gà mái thì đã phát triển buồng trứng. Do đó, nên bổ sung cho chúng các loại thức ăn giàu dưỡng chất, nhiều vitamin và canxi. Hãy chuyển đồ ăn sang thóc hoàn toàn, thóc được chọn lựa bỏ những hạt lép. Kết hợp với thịt bò, thịt lợn, các loại cá, lươn; trạch… vì chúng rất giàu dưỡng chất và rất tốt để nuôi gà chọi phát triển tốt nhất. d. Gà chọi từ 6 tháng trở lên Lúc này, gà chọi đã hình thành được form dáng cũng như đòn thế. Vì thế, giai đoạn này không chỉ cung cấp chế độ dinh dưỡng, mà hãy để cho gà được tập luyện thì chúng mới có nhiều lực để chiến đấu được. Chế độ ăn vẫn nên bổ sung như giai đoạn lúc 2-5 tháng tuổi. Có thể thêm nhiều mồi hơn vì lúc này chúng tập luyện cao nên khá mệt. 3. Cách chăm sóc gà chọi theo từng gia đoạn Những lưu ý cần nhớ để gà chọi phát triển tốt Dù là gà chọi con hay gà lớn thì cũng nên chú ý những điều dưới đây để nuôi và chăm sóc chúng một cách tốt và khỏe mạnh nhất. a. Thời gian cho ăn Nếu có mốc thời gian cho ăn hợp lý; gà chọi sẽ đi vào nề nếp và dần hình thành thói quen khoẻ mạnh, phát triển tốt hơn rất nhiều. Khung giờ hợp lý nên cho gà chọi ăn hợp lý nhất là: Sáng và tối. Buổi sáng: Là nguồn năng lượng để gà chọi có thể hoạt động và phát triển tốt nhất. Buổi chiều: Cung cấp nguồn dinh dưỡng dự trữ giúp thúc đẩy phát triển trong thời gian ngủ đông. b. Cách chọn thức ăn cho gà Đối với gà con mới nở, bạn nên chọn những loại thức ăn nhẹ nhàng như cám hoặc gạo. Lưu ý, tuyệt đối không nên sử dụng các loại thức ăn quá cứng và khó tiêu như thóc hoặc các chất thịt cá khác. Khi bạn muốn cho gà ăn một loại thức ăn mới, nên cho chúng ăn từ từ và theo dõi tình trạng sức khoẻ của gà. Nếu khi bổ sung các loại thức ăn này, chúng không có tác dụng phụ nào, hãy tiếp tục gia tăng lượng thức ăn theo thời gian. Cũng đừng quên bổ sung thêm các loại rau củ quả giúp cung cấp các loại chất dinh dưỡng. c. Bổ sung các vitamin và khoáng chất Những loại vitamin khoáng chất cần thiết; bạn nên bổ sung vào thức ăn cho gà chọi như thịt bò, lươn, rắn… Tuy nhiên, để thuận tiện nhất, bạn cũng có thể bổ sung qua các loại thuốc được dùng riêng cho gà để giúp chúng tăng trưởng tốt nhất. d. Tiêm phòng vắc xin chogà chọicon đầy đủ Hãy phòng bệnh cho đàn gà chọi trước khi chữa bệnh, vì thế việc tiêm phòng vacxin theo định kỳ là hoàn toàn cần thiết, để giúp phòng các loại bệnh hay xảy ra ở gà; Hen, niu-cat-to, bại liệt, đậu… Giúp chúng tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh. Hy vọng với bài viết này, bạn đã có thêm thông tin cần thiết để có những chú gà chiến tốt nhất. Đừng quên bổ sung các loại dưỡng chất cần thiết. Phòng bệnh theo định kỳ và cho chúng vận động hợp lý để gà chọi phát triển tốt. Chúc các bạn thành công.

Hiện tượng chim cút đẻ trứng trắng làm suy giảm sức khỏe chim nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế của người nuôi. 1.Nguyên nhân gây ra chim cút đẻ trứng trắng Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này, nhưng xét về mức độ lan truyền thì có thể chia thành hai loại phương tiện: Nhóm yếu tố không lây nhiễm: các biến thể của chim cút; thiếu thức ăn hoặc mất cân bằng dinh dưỡng dưới áp lực môi trường; chăm sóc chim không đúng cách. Nhóm yếu tố truyền nhiễm: Chim cút bị nhiễm nhiều bệnh như lỵ, sốt thương hàn, tả, viêm phế quản truyền nhiễm. 2. Triệu chứng bệnh chim cút đẻ trứng trắng Chim cút đẻ trứng màu trắng là hiện tượng trứng của chim không có sắc tố, không có hoa đặc trưng, ​​thậm chí có vỏ. Đây là một triệu chứng điển hình khi cả trứng bình thường và trứng đều bị đổi màu và trứng không có vỏ vôi. Ngoài ra, quan sát kỹ sẽ phát hiện ra các triệu chứng khác của bệnh như phân vàng đặc, chim bỏ ăn ủ rũ, một số con nằm liệt, một số con quay cổ. 3. Cách trị bệnh chim cút đẻ trứng trắng Khi chim bị bệnh, người nuôi có thể sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị các bệnh do vi khuẩn gây ra (bệnh lỵ, bệnh thương hàn), đồng thời tránh cho chim bị nhiễm virus (dịch tả, viêm phổi và quản lý các bệnh truyền nhiễm thứ phát). Trường hợp này là do virut viêm phế quản truyền nhiễm: đây là bệnh do virut gây ra; nhưng can thiệp kịp thời có thể giảm thiểu thiệt hại thông qua tiêm phòng; kháng sinh và thuốc bổ trợ. Uống ngay vắc xin ND.IB cho cả đàn. Điều này được thực hiện bằng cách loại bỏ tất cả nước uống và cho chim ăn bình thường. Sau khoảng 30 phút (vào mùa lạnh có thể lâu hơn) cho uống nước đã pha; để khoảng 30 đến 60 phút sau chim uống hết nước vắc xin cho cả đàn uống. Sau đó cho chim cút uống nước thường. Không khử trùng chuồng trại trước và 2 ngày sau khi tiêm phòng gia cầm. Bên cạnh đó, cần bổ sung thêm men tiêu hóa; thuốc bổ tổng hợp vào thức ăn hay nước uống của chim để khắc phục hiện tượng trên. 4. Phòng bệnh chim cút đẻ trứng trắng Trong quá trình nuôi, cần kiểm soát được những vấn đề sau: con giống tốt, chăm sóc hợp lý, nguồn thức ăn đủ số lượng và chất lượng… thì đàn chim đẻ trứng đạt yêu cầu. Cần lựa chọn con giống tốt; phải chọn con giống khỏe mạnh; ngoại hình đẹp; biết rõ nguồn gốc giúp tránh được tình trạng chim bị cận huyết; thoái hóa giống. Trong quá trình nuôi; cung cấp đầy đủ dưỡng chất đáp ứng cho nhu cầu của chim. Bên cạnh đó, trong điều kiện môi trường bất lợi; chim bị bệnh; chim đẻ đỉnh điểm; chim cuối chu kỳ đẻ trứng… vẫn cần phải bổ sung các dưỡng chất cần thiết nhằm duy trì sức sinh sản và sức khỏe của đàn chim. Hàng ngày cần theo dõi mọi hoạt động của chim cút để có những điều chỉnh kịp thời. Có thể quan sát bằng cách nhìn vào phân của chúng; nếu phân xanh thì chim cút đã mắc bệnh; phân trắng lỏng cút đã mắc bệnh nặng. Trường hợp khi phát hiện thấy cần ngăn cách; nuôi nhốt riêng con bị bệnh và tiếp tục theo dõi đưa ra biện pháp xử lý gấp, không để lây lan ra cả đàn. Thường xuyên bổ sung men tiêu hóa và thuốc bổ vào thức ăn hoặc nước uống để nâng cao khả năng đề kháng cho chim. Cùng đó, sử dụng men tiêu hóa Lactolase nhằm tăng khả năng tiêu hóa và ổn định hệ vi sinh vật đường ruột của chim. Có thể nhỏ mắt, mũi vaccine IB cho chim vào lúc 7 và 14 ngày tuổi. Tốt nhất vào giai đoạn 7 ngày tuổi nhỏ vaccine ND.IB; 2 tuần sau nhỏ lần 2; sau đó định kỳ 2 tháng cho uống một lần sẽ phòng được cả bệnh viêm phế quản truyền nhiễm lẫn bệnh Newcastle cho đàn cút.

Mô hình chăn nuôi chim cút đang được phát triển rộng rãi do hiệu quả kinh tế cao mà nó mang lại. Tuy nhiên, có rất ít tài liệu về thức ăn cho chim cút và các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển tối ưu của chim. Bài viết này sẽ cung cấp cho bà con những kiến ​​thức về dinh dưỡng và thức ăn cho chim cút theo các giai đoạn phát triển khác nhau. 1. Chim cút ăn gì? Chim cút là loài động vật ăn tạp. Chúng có thể ăn hạt, giun và các động vật nhỏ khác. Vì vậy, thức ăn của chim cút cũng có thể được sử dụng kết hợp nhiều loại để giảm giá thành mà vẫn giữ được chất lượng thịt và trứng. Trong mô hình chăn nuôi chim cút thương phẩm hiện nay, thức ăn cho chim cút bao gồm các loại sau: Ngô Lúa Các loại đậu nhỏ Hạt kê Cao lương Bo bo Bên cạnh đó, để tăng năng suất cho đàn chim thì người nuôi có thể bổ sung thêm một số các loại thức ăn phụ như: Khoáng Premix Bột cá Bột xương hoặc bột vỏ sò Bột đậu Vitamin ADE Ở các giai đoạn phát triển khác nhau của chim, thức ăn trên sẽ được phối trộn và phân chia theo một khẩu phần ăn phù hợp. 2. Thức ăn của chim cút mới nở Chim cút sau khi nở phải được kiểm tra để loại bỏ những cá thể dị dạng, sau đó chuyển sang lồng ấp và sưởi ấm từ 1 đến 25 ngày. Trong thời gian này, đặt máng ăn và chìm trong lồng để tạo điều kiện cho gà con ăn. Lượng thức ăn cho chim cút mới nở được tính như sau: Thức ăn hỗn hợp: 5-10g/ngày/con Nước: 30ml/ngày/con Trộn thức ăn chính của chim cút mới nở với tỷ lệ đạm cao và cho ăn 5 lần / ngày. Mỗi lần chỉ đổ một lượng nhỏ thức ăn vào máng để tránh lãng phí, thức ăn được phân bổ đều cho đàn. Có nhiều cách trộn thức ăn cho chim cút mới nở, sau đây mời các bạn tham khảo: Ngô – tấm – cám – bột đậu các loại theo tỉ lệ 2 – 2 – 1 – 1 Ngô – lúa – cám – bột cá – bột đậu xanh theo tỉ lệ 2 – 2 – 1 – 0.5 – 0.5 Bên cạnh đó cần bổ sung khoáng Premix và vitamin ADE bằng cách pha vào nước hoặc trộn với thức ăn chính hàng ngày. 3. Thức ăn của chim cút đẻ trứng Khi chim cút đạt đến 45 ngày tuổi sẽ bắt đầu đẻ trứng và nếu chăm sóc tốt thì sản lượng trứng có thể đạt 300 trứng/năm. Mỗi ngày cút mái sẽ đẻ một trứng. Trong giai đoạn sinh sản, hỗn hợp thức ăn cho chim cút có thể được phối trộn theo công thức sau: Ngô- tấm- cám- bột cá- bột đậu theo tỉ lệ 2.5 – 1 -1 – 1 Ngô – lúa – cám – bột cá theo tỉ lệ 2 – 1 – 1 – 1 Khoáng Premix và vitamin ADE hoặc bột xương luôn phải bổ sung đều đặn để chim mái duy trì năng suất đẻ. Lượng thức ăn trung bình khoảng 20 – 25g/con/ngày và 50ml nước/ngày. Đến khoảng 3 tháng tuổi thì có thể chọn ra những cá thể ưu nhất để ghép cặp làm giống. 4. Thức ăn của chim cút thịt Sau khi cút non đạt 25 ngày tuổi sẽ bắt đầu vao giai đoạn vỗ béo để bán cút thịt. Đến khoảng 40 ngày tuổi sẽ xuất chuồng. Đây là giai đoạn ăn thúc nên thức ăn được cung cấp liên tục để chim ăn tự do cả ngày lẫn đêm. Công thức trộn thức ăn cho chim cút thịt có hàm lượng tinh bột cao để tăng nhanh khối lượng. Hỗn hợp thức ăn có thể được trộn theo một số công thức tham khảo sau: Ngô – tấm – cám – bột cá – bột đậu xanh theo tỉ lệ 4 – 1.5 – 1 -1 – 0.5 Ngô – bột đậu xanh – cám – bánh dầu đậu phộng theo tỉ lệ 4 – 1 – 1 – 0.5 Vitamin và khoáng được trộn vào cả thức ăn và nước uống để cung cấp liên tục cho đàn chim. Trong giai đoạn này, mỗi cá thể uống khoảng 80ml nước/ngày và ăn hết 25g thức ăn/ngày. 5. Kết luận Bà con có thể áp dụng cùng 1 công thức cho các đối tượng chim cút. Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình sinh trưởng và phát triển của chim cút được tốt nhất thì thức ăn và nước uống nên được chia làm nhiều công thức, áp dụng cho từng giai đoạn và từng mục đích nuôi khác nhau. Trên đây là một số công thức kết hợp thức ăn tham khảo để bà con có thể dễ dàng áp dụng và tăng năng suất cho đàn chim cút. THÚ Y TOÀN CẦU chúc bà con thành công với mô hình kinh tế này!

Chuồng nuôi đóng vai trò rất quan trọng đối với mô hình chăn nuôi gia cầm nói chung và chim cút nói riêng. Chuồng nuôi giúp chim cút tránh được những ảnh hưởng của thay đổi thời tiết, hạn chế tiếp xúc với mầm bệnh, đồng thời giúp bà con quản lý tốt đàn vật nuôi của mình và góp phần nâng cao năng suất chăn nuôi. 1. Nhiệt độ thích hợp và ổn định Trong chuồng quá nóng hoặc quá lạnh đều cản trở tiêu hóa, giảm tốc độ tăng trưởng và chất lượng thịt, sản lượng trứng và chất lượng trứng. Đối với hàu nhiệt độ từ 24 đến 35 ° C, đối với cút đặt 18-25 ° C. 2. Thoáng khí Cần thoáng mát, thông thoáng để không khí trong lành lưu thông. Hạn chế hình thành khí độc hại từ chất thải gia cầm. Ngoài ra,chuồng nuôi phải cao ráo, không bị ẩm ướt và chim xâm nhập. Thiết kế khu nuôi cút phải dễ dàng vệ sinh, các vòi uống nước cần được thay và vệ sinh thường xuyên, chất thải cần được thu gom và xử lý để tránh gây ô nhiễm môi trường. 3. Không gian yên tĩnh Tổ tiên của chim cút vốn là một loài chim hoang dã nên về bản chất, loài chim này rất nhát. Với thính giác và thị giác nhạy bén. Nó rất dễ bị kích thích bởi tiếng ồn. Vì vậy, lồng chim cút nên được đặt ở nơi yên tĩnh, không bị quấy rầy, tránh xa người lạ và động vật đi qua. Kích thước của chim cút rất nhỏ. Và nó dễ bị tấn công và tiêu diệt bởi các loài gặm nhấm (như chuột) hoặc động vật ăn thịt (như mèo). Vì vậy, khi thiết kế ô đừng quên lưu ý đến vấn đề này. 4. Kỹ thuật làm chuồng Kích thước: 1×0.5x2m; mật độ 20 – 25 con/chuồng. Vật liệu: Tùy điều kiện cụ thể, có thể dùng lồng kẽm, hoặc nẹp gỗ, hoặc lưới. Chọn lưới mắt nhỏ để chim dễ di chuyển và chống chuột. Có thể thiết kế thành nhiều tầng để tiết kiệm diện tích và tăng số lượng đàn. Nếu chuồng nuôi chim cút trên nền đất phải có quây lưới thép 1x1m xung quanh để chống chuột. Nóc lồng làm bằng vật liệu mềm. Để khi chim cút giật mình nhảy lên cao thì không bị tổn thương phần đầu. Lồng không cao quá 18cm, chân lồng cao 50cm. Có tính linh động. Lồng được lắp ghép nên có thể dễ dàng tháo lắp và di chuyển khi cần thiết. Phần mái che có thể làm từ nhiều loại vật liệu nhưng khuyến khích nhất là ngói hoặc tôn lạnh. Sử dụng đệm lót sinh học. Vừa giúp người chăn nuôi tiết kiệm thời gian trong việc dọn chuồng vừa giúp việc xử lý chất thải triệt để hơn. Các vi sinh trong đệm lót sẽ phân giải mạnh. Và đồng hoá tốt các thành phần có trong chất thải động vật để chuyển hoá thành các chất vô hại. Máng ăn: kích thước 5x50x2cm có lưới che trên mặt để tránh hao hụt do rơi vãi thức ăn. Máng ăn được đặt bên trong lồng úm, gắn phía ngoài lồng khi chim đã lớn. Máng uống: kích thước 5x50x4cm, được đặt xen kẽ với máng ăn. Hệ thống rèm che: dùng để che phần chuồng nuôi chim cút không xây tường mà chỉ được ngăn bằng lưới thép. Có tác dụng giữ nhiệt, bảo vệ đàn khi có thay đổi về thời tiết như gió, bão, mưa lớn… Rèm che có thể làm bằng bạt, vải nhựa, bạt nilon, bao tải…

Hiện nay, phổ biến nhất là hai cách nuôi chim bồ câu: nuôi thả và nuôi nhốt. Mỗi phương pháp đều có những đặc điểm riêng biệt nên yêu cầu về chuồng nuôi cũng rất khác nhau. 1. Chuồng chim bồ câu công nghiệp Phương pháp này có nhiều ưu điểm: sạch, ít vết chân, giảm chi phí thức ăn, tỷ lệ nở cao, vệ sinh thấp, kiểm soát đàn chặt chẽ và mang lại lợi ích kinh tế cao. Nhược điểm là tốn công chăm sóc, đầu tư ban đầu cao hơn, chim yếu hơn chim hoang dã. Kích thước, chất liệu Chuồng nuôi chim bồ câu công nghiệp được xếp thành hàng dài, nhiều ô, kích thước mỗi ô 40x50x60 cm Vật liệu làm chuồng thông dụng nhất là lưới thép, khung lồng có thể bằng gỗ hoặc sắt. Ngựa làm nhà, chim ở nhà kín. Lồng của phương pháp này phải có hai loại lồng: lồng chim bồ câu và lồng chim bồ câu thịt. Chuồng nuôi phải có chuồng khô ráo, sạch sẽ và thường xuyên được quét dọn. Mỗi ô chuồng đều có máng ăn và vòi uống nước riêng. Kích thước của vòi uống nước khoảng 5×10 cm. 2. Chuồng chim bồ câu bán công nghiệp Chuồng nuôi có thể đóng bằng tre, gỗ hoặc xây bằng gạch. Chia làm 3 – 4 tầng và nhiều chuồng nhỏ để tiết kiệm diện tích. Giữa các tầng phải có ngăn chắn phân hoặc phải đóng khít tránh rơi phân xuống các tầng dưới. Nên chia chuồng thành các ô nhỏ cho mỗi cặp chim. Kích thước mỗi ô  50 x 40x 40 cm. Mỗi ô chuồng cũng lót 2 ổ. 1 để đẻ trứng và ấp trứng đặt ở trên, 1 ổ nuôi con đặt ở dưới. Phía trước để thông thoáng, không cần phải làm cửa. Phần lưới vây xung quanh ô chuồng có thể dùng lưới B40 hoặc lưới nhựa. Mục đích để làm không gian cho chim hoạt động, nhưng vẫn ngăn chặn chim thoát ra ngoài và có thể quản lý đàn chim dễ dàng. Phần lưới vây nên làm ở chỗ có nắng chiếu vào và được đặt các cành cây cho chim chơi, bay nhảy, tắm Máng ăn uống cho chim  nên sử dụng loại máng làm bằng nhựa dẻo, kích thước đa dạng, có thể là 5x15cm đến 10x20cm. Có thể đặt riêng từng máng thức ăn cho mỗi ô chuồng hoặc đặt 1 máng lớn cho cả đàn. Đặt máng tại vị trí cho chim dễ ăn và người chăn nuôi dễ lấy để vệ sinh. Ngoài ra,  nên chuẩn bị cho chim 1 bể cát nhỏ để đựng cát vàng cho chim ăn và xây 1 bể tắm nhỏ cho chim. 3. Chuồng chim bồ câu thả rong Trong phương thức thả rong, chim bồ câu được thả tự do, chim tự tìm thức ăn ngoài thiên nhiên nên người nuôi sẽ ít tốn công chăm sóc, giảm được chi phí về thức ăn, chất lượng thịt chim cũng ngon hơn. Nhược điểm lớn nhất của phương thức này là chim dễ lây lan dịch bệnh từ môi trường bên ngoài và cũng rất khó kiểm soát đàn. Bồ câu thường sống thành từng đôi nên khi đóng chuồng nuôi chim bồ câu, cần thiết kế thành nhiều ô, mỗi ô có kích thước khoảng 40x40x40 cm. Mỗi ô cần chừa cửa để chim ra vào. Vật liệu để làm chuồng tốt nhất là gỗ, tre nứa. Chuồng phải có mái che để tránh mưa tạt gió lùa. Chuồng nuôi chim bồ câu thả rong thường được đặt trên một giá đỡ cao hơn mặt đất. Chiều cao giá đỡ thường là 0,7 -1,5m. Nên sơn và trang trí chuồng bồ câu bằng các màu sắc tươi sáng, thường là màu xanh da trời.  Đặt chuồng nuôi bồ câu ở nơi thoáng mát, yên tĩnh và có nhiều ánh sáng. Do chim bồ câu vẫn đẻ trứng trong quá trình nuôi con, vì thế trong mỗi ô chuồng phải làm 2 ổ đẻ cho chim, một ổ cho chim đẻ trứng và một ổ cho chim nuôi con, kích thước ổ thường có đường kính 20-25cm và cao 8cm. Ổ lót bằng rơm sạch. Do sống thành đàn nên chỉ cần làm một máng ăn và máng uống chung đặt ở cạnh chuồng nuôi cho cả đàn. Phải vệ sinh máng ăn máng uống thường xuyên. Đặc biệt là chim bồ câu rất thích tắm nên cần đặt máng nước tắm cho chim.

Bồ câu là những loài chim mập mạp có cổ ngắn và mỏ dài mảnh khảnh. Chúng chủ yếu ăn hạt, trái cây và thực vật. Các loài trong họ này phổ biến rộng khắp thế giới. Gần đây có rất nhiều nhà nông chuyển hướng sang nuôi bồ câu để cải thiện kinh tế. Bồ câu là giống dễ nuôi, mang lại lợi nhuận kinh tế cao. Cùng Thú Y Toàn Cầu tìm hiểu kinh nghiệm chăm sóc bồ câu để tăng lợi nhuận kinh tế nhé. 1. Chọn giống bồ câu Pháp Để nâng cao hiệu quả kinh tế của chim bồ câu, việc chăn nuôi đóng vai trò quan trọng. Chim bồ câu được chọn làm giống phải đảm bảo các yêu cầu: khỏe mạnh, lông mượt, lanh lợi, không bị dịch bệnh, dị tật. Vì chim bồ câu là loài sống một vợ một chồng nên khi nuôi chim mẹ hãy mua những con từ 4-5 tháng tuổi. Có thể được phân biệt qua ngoại hình: con đực to hơn, đầu dày, có phản xạ gù (khi trưởng thành) và có khoang chậu hẹp; con cái thường có khối lượng nhỏ hơn, đầu và que nhỏ hơn, và khoảng cách giữa hai xương chậu lớn hơn. 2. Chuồng nuôi bồ câu Pháp Lồng chim phải được phơi trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời, khô ráo, thoáng mát, sạch sẽ, yên tĩnh, tránh thông gió, mưa gió, ồn ào quá mức, tránh chuột mèo;và có độ cao vừa phải. … Đặc biệt, những tổ yến dùng để nuôi chim đẻ trứng. Có hai loại chuồng: chuồng cá nhân và chuồng quần thể. * Chuồng nuôi cá thể (dùng nuôi chim sinh sản từ 6 tháng tuổi trở đi) Mỗi cặp chim sinh sản cần có một chuồng riêng, tùy theo điều kiện cụ thể có thể làm lưới tre, nứa, gỗ hoặc lưới sắt, … Trong sinh sản công nghiệp thường dùng lồng 2 lớp bằng dây thép gai, hoặc có thể làm bằng gỗ, tre, nứa…. * Chuồng nuôi quần thể (nuôi chim hậu bị sinh sản từ 2 – 6 tháng tuổi) Kích thước của một gian: chiều dài 6m, chiều rộng 3,5m và chiều cao 5,5m (có mái che). Máng ăn, máng uống, vòi nước và máng ăn phụ được thiết kế đặc biệt cho loại chuồng này. 3. Ổ chim bồ câu Pháp Ổ dùng để chim đẻ, ấp trứng và nuôi con. Do đang ở giai đoạn nuôi con, chimđã sinh sản nên mỗi cặp chim cần 2 ổ làm tổ, một tổ để đẻ và ấp trứng phía trên, còn một tổ để nuôi con ở dưới. Ổ có thể làm bằng gỗ hoặc nhựa và cần khô ráo, sạch sẽ, dễ lau chùi, vệ sinh thường xuyên. Kích thước ổ: Đường kính 25-30 cm, cao 7-8 cm. 4. Máng ăn cho bồ câu Pháp Các máng này cung cấp thức ăn cho gia cầm hàng ngày, nên đặt các máng này ở nơi dễ nhìn, dễ mổ, tránh nguồn nước và đặc biệt hạn chế rơi vãi thức ăn. Chim bồ câu có hiệu suất lựa chọn thức ăn cao). Tùy theo điều kiện có thể sử dụng bể tre, nứa hoặc tôn. Kích thước máng ăn cho một cặp cá bố mẹ: dài 15 cm; rộng 5 cm; sâu 7-10 cm. Máng uống phải đảm bảo tiện lợi và vệ sinh. Có thể dùng đồ hộp (lon nước giải khát, lon bia…), cốc nhựa… với kích thước dùng cho một đôi chim bố mẹ: đường kính 5-6 cm; chiều cao 8-10 cm. 5. Mật độ nuôi bồ câu Pháp Nếu đặt trong lồng thì mỗi lồng là một cặp chim sinh sản. Nếu nuôi trong chuồng thì mật độ 6 – 8 con trên một mét vuông. Chim non tách khỏi chim mẹ khi được 28 ngày tuổi (sau này gọi là chim đốm). Thời gian chiều sáng Chim bồ câu rất nhạy cảm với ánh sáng, đặc biệt là trong thời kỳ ấp trứng. Bản năng nở của chim bồ câu phụ thuộc vào ít nhất 13 giờ chiếu sáng ban ngày. Vì vậy, chuồng trại được thiết kế thông thoáng để đảm bảo gia cầm có đủ ánh sáng. Tuy nhiên, ở miền Bắc nơi thiếu ánh sáng vào mùa đông, có thể lắp bóng 40w để bổ sung ánh sáng vào ban đêm (nếu nuôi quy mô lớn) với cường độ 4-5w / m2 sàn chuồng trong 3-4 giờ. 6. Nhu cầu dinh dưỡng của bồ câu Pháp Nhu cầu dinh dưỡng của chim bồ câu phụ thuộc vào giai đoạn sinh trưởng của chim. Chim bồ câu nuôi nhốt cần khoáng chất, vì vậy nên bổ sung máng ăn riêng thường xuyên khi cần thiết. Thông thường, chim ăn trực tiếp hạt rau: đậu, ngô, thóc, gạo… và một lượng thức ăn chế biến sẵn có chứa nhiều chất khoáng và vitamin. Đặc biệt, đậu nành phải được rang chín trước khi cho gia cầm ăn. Khi trộn thức ăn nên cho càng nhiều nguyên liệu càng tốt để đảm bảo đủ chất và bổ sung cho nhau nhằm đạt hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, thành phần khác nhau, cách phối hợp khác nhau, thường lượng đậu đỗ từ 25% đến 30%; ngô và gạo 70 – 75%. Nhu cầu nước của chim bồ câu không lớn, nhưng chúng cần đủ nước để uống tự do. Nước phải sạch, không màu, không mùi, phải thay nước hàng ngày. Nhu cầu nước của chim bồ câu không lớn, nhưng chúng cần đủ nước để uống tự do. Nước phải sạch, không màu, không mùi, phải thay nước hàng ngày. Cho chim ăn 2 lần trong ngày: buổi sáng lúc 8-9h, buổi chiều lúc 14-15h.

Bệnh thương hàn ở chim cút là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Salmonella gây ra, ảnh hưởng đến chim cút ở mọi lứa tuổi, đặc biệt nghiêm trọng ở chim non dưới một năm tuổi với tỷ lệ tử vong cao (50-60%). Bệnh thường xuất hiện vào các tháng mùa xuân, đầu mùa hè và cuối mùa thu khi thời tiết ấm áp và ẩm ướt. 1. Nguyên nhân và con đường lây truyền bệnh thương hàn trên chim cút Vi khuẩn Salmonella sau khi xâm nhập vào cơ thể chim cút sẽ phát triển trong hệ tiêu hóa, gây tổn thương niêm mạc ruột dẫn đến viêm ruột và xuất huyết. Trong trường hợp nặng, vi khuẩn có thể vào máu gây nhiễm trùng huyết. Chim cút nhiễm bệnh chủ yếu qua đường tiêu hóa khi ăn hoặc uống phải thức ăn, nước uống chứa vi khuẩn. Ngoài ra, bệnh có thể lây qua trứng nếu chim mẹ bị nhiễm bệnh, hoặc lây từ các loài gia cầm khác như gà khi nuôi chung. 2. Triệu chứng bệnh thương hàn trên chim cút Thời gian ủ bệnh từ 1-2 ngày. Chim cút ủ rũ, ít hoạt động, giảm ăn, uống nước nhiều. Thân nhiệt tăng, thở gấp, đứng ủ rũ một chỗ. Đi ỉa chảy, phân loãng màu trắng, giai đoạn cuối có lẫn máu. Giảm tỷ lệ đẻ trứng từ 10-30% ở chim mái đang đẻ; trứng nhọn, mềm, vỏ dính máu. Chim cút chết sau 3-5 ngày. Cút con có biểu hiện đi phân chảy màu trắng, mắt lim dim, chân khô, lông xù, cánh xõa rồi chết. 3. Bệnh tích bệnh thương hàn trên chim cút Gan sẫm màu, những ngày đầu có lấm tấm xuất huyết, sau đó xuất hiện nốt hoại tử trắng hình đinh ghim. Mật sưng to. Ruột tụ máu và xuất huyết; niêm mạc ruột bị tổn thương, tróc ra và có các điểm hoại tử ở phần ruột già. Buồng trứng bị teo và tích máu. 4. Phòng bệnh thương hàn trên chim cút Đảm bảo chuồng nuôi thoáng mát, có ánh nắng chiếu vào. Cung cấp đầy đủ thức ăn, không cho ăn thức ăn ẩm mốc. Nước uống phải sạch và được cung cấp thường xuyên. Vệ sinh, sát trùng định kỳ toàn bộ nền và tường chuồng bằng các dung dịch sát trùng phù hợp. Ngăn ngừa gián, các loài chim hoang dã, động vật gặm nhấm. Thực hiện nguyên tắc chăn nuôi một chiều, cùng vào cùng ra. Dọn vệ sinh sạch sẽ, sát trùng dụng cụ chăn nuôi sau mỗi đợt xuất chuồng, để trống chuồng trại 10-15 ngày trước khi nuôi đợt tiếp theo. 5. Điều trị bệnh thương hàn trên chim cút Khi phát hiện chim cút có dấu hiệu mắc bệnh thương hàn, cần cách ly và điều trị kịp thời. Sử dụng các loại kháng sinh như Chloramphenicol, Teramycin hoặc các thuốc kháng sinh khác theo hướng dẫn của bác sĩ thú y. Liều lượng và thời gian điều trị cần tuân thủ đúng để đảm bảo hiệu quả và tránh tình trạng kháng thuốc. Kết hợp bổ sung Vitamin B1, C, K để hỗ trợ chim cút trong quá trình điều trị. Trong thời gian này, nên cho chim ăn thức ăn mềm, dễ tiêu như thức ăn hỗn hợp dạng bột để tránh tổn thương niêm mạc tiêu hóa. Việc phòng bệnh thông qua quản lý chăn nuôi tốt và vệ sinh chuồng trại đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh thương hàn ở chim cút.

Bệnh thương hàn ở bồ câu đã được phát hiện và nghiên cứu ở Hoa Kỳ và một số nước Châu Âu (Pomeroy và Nagaraja, 1991). Đây là một bệnh chung của bồ câu, gà, ngan, ngỗng, vịt với hội chứng viêm ruột, ỉa chảy (Levcet, 1984). Bà con cần nắm vững các dấu hiệu của bệnh để có biện pháp phòng và trị bệnh kịp thời nhằm giảm các thiệt hại về kinh tế. 1. Nguyên nhân bệnh thương hàn trên chim bồ câu Bệnh gây ra do vi khuẩn Salmonella gallinacerum và S. enteritidis thuộc họ Enterbacteriacae. Vi khuẩn là loại trực khuẩn nhỏ, ngắn có kích thước: 1-2x1,5 micromet, thường chụm 2 vi khuẩn với nhau, thuộc gram âm (-), không sinh nha bào và nang (Copsule). Vi khuẩn có thể nuôi cấy, phát triển tốt ở môi trường thạch nước thịt và peptone, độ pH=7,2, nhiệt độ thích hợp 370C. Vi khuẩn sẽ bị diệt ở nhiệt độ 60°C trong 10 phút, dưới ánh sáng mặt trời trong 24 giờ. Nhưng có thể tồn tại 20 ngày khi đặt trong bóng tối. Các hoá chất thông thường diệt được vi khuẩn như: axit phenol 1/1000; chlorua mercur 1/20.000; thuốc tím 1/1000 trong 3-5 phút. 2. Con đường lây truyền bệnh thương hàn trên chim bồ câu Trong tự nhiên có một số chủng Salmonella gallinacerum có độc lực mạnh, gây bệnh cho bồ câu nhà, bồ câu rừng, gà, vịt và nhiều loài chim trời khác. Bồ câu nhiễm vi khuẩn qua đường tiêu hoá. Khi ăn uống phải thức ăn hoặc nước uống có vi khuẩn, bồ câu sẽ bị nhiễm bệnh. Vi khuẩn vào niêm mạc ruột, hạch lâm ba ruột, phát triển ở đó, tiết ra độc tố. - Độc tố vào nước, tác động đến hệ thần kinh trung ương, gây ra biến đổi bệnh lý như nhiệt độ tăng cao, run rẩy. - Vi khuẩn phát triển trong hệ thống tiêu hoá gây ra các tổn thương niêm mạc ruột, cơ ruột, làm cho ruột bị viêm và xuất huyết. - Trong trường hợp bệnh nặng, vi khuẩn xâm nhận vào máu gây ra hiện tượng nhiễm trùng máu. 3. Đặc điểm dịch tễ bệnh thương hàn trên chim bồ câu Hầu hết các loài gia cầm như bồ câu, gà, vịt, ngan, ngỗng, chim cút... cũng như nhiều loại chim trời đều nhiễm S. gallinacerum và bị bệnh thương hàn. Các nhà khoa học đã làm các thực nghiệm tiêm truyền S. gallinacerum cho 382 loài chim thuộc 20 nhóm chim, kết quả có 367 loài bị phát bệnh, chiếm tỷ lệ 96%. Chim ở các lứa tuổi đều có thể bị nhiễm vi khuẩn. Nhưng chim non dưới một năm tuổi thường thấy phát bệnh nặng và chết với tỷ lệ cao (50-60%). Bệnh lây chủ yếu qua đường tiêu hoá. Nhưng cũng lây qua trứng khi bồ câu mẹ bị nhiễm bệnh. ở các khu vực nuôi gà cùng với bồ câu trong cùng chuồng trại và môi trường sinh thái, bồ câu thường bị lây nhiễm mầm bệnh từ gà bệnh. Bệnh có thể lây nhiễm quanh năm. Nhưng thường thấy vào các tháng có thời tiết ấm áp và ẩm ướt trong mùa xuân, đầu mùa hè và cuối mùa thu. 4. Triệu chứng bệnh thương hàn trên chim bồ câu Bồ câu có thời gian ủ bệnh từ 1-2 ngày, ít hoạt động, kém ăn, uống nước nhiều. - Chim ủ rũ ỉa chảy phân xám vàng. Sau đó, thân nhiệt tăng, chim đứng ủ rũ một chỗ, thở gấp, đặc biệt là ỉa chảy, phân màu xanh hoặc xám vàng, giai đoạn cuối có lẫn máu. Chim sẽ chết sau 3-5 ngày. - Bồ câu ỉa chảy phân xanh. 5. Bệnh tích bệnh thương hàn trên chim bồ câu Các niêm mạc bị sung huyết: - Niêm mạc diều, dạ dày tuyến và ruột tụ huyết từng đám. - Ở ruột non và ruột già còn thấy niêm mạc bị tổn thương, tróc ra và có các điểm hoại tử ở phần ruột gà. - Chùm hạch lâm ba ruột cũng bị tụ huyết. 6. Chẩn đoán bệnh thương hàn trên chim bồ câu Chẩn đoán lâm sàng: - Chim ốm có tính chất lây lan với biểu hiện như ỉa lỏng phân xám vàng hoặc xám xanh, có lẫn máu. - Khi mổ khám chim ốm thấy: tụ huyết, xuất huyết và tổn thương các niêm mạc đường tiêu hoá. Chẩn đoán vi sinh vật: thu thập bệnh phẩm, nuôi cấy để phân lập vi khuẩn S. gallinacerum. 7. Phòng bệnh bệnh thương hàn trên chim bồ câu Thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng bệnh cho chim bồ câu như: - Ðảm bảo chuồng nuôi thoáng mát, có ánh nắng chiều vào. - Thức ăn phải đủ chất dinh dưỡng, không ẩm mốc. - Nước uống phải sạch và được thay thường xuyên. - Ðịnh kỳ vệ sinh bằng chất tẩy rửa tạo bọt FOAM 32T, phun sát trùng chuồng trại bằng Sát trùng khói DESINFECT GLUTAR ACTIVE và sử dụng KLORTAB để khử trùng nước. - Ngăn ngừa tiếp xúc với động vật gặm nhấm, gián và các loài chim hoang dã. - Thực hiện nguyên tắc cùng ra cùng vào. Dọn vệ sinh sạch sẽ, sát trùng dụng cụ chăn nuôi sau mỗi đợt xuất chuồng, để trống chuồng trại 10 - 15 ngày mới nuôi tiếp đợt khác. - Bổ sung T.C.K.C tăng sức đề kháng, giảm stress và tạo miễn dịch tốt cho bồ câu nuôi. 8. Trị bệnh bệnh thương hàn trên chim bồ câu Khi có bệnh xảy ra cần cách ly chim ốm để điều trị. Đồng thời tiến hành cho uống phòng toàn đàn. - Bước 1: Sử dụng một trong các loại thuốc sau để điều trị nguyên nhân + Kháng sinh dạng uống: ENROFLON 10% ORAL + Kháng sinh dạng bột: MOXCOLIS  hoặc YENLISTIN Một trong các loại trên pha nước cho toàn đàn uống, chim ốm bơm cho uống trực tiếp, liên tục 3-5 ngày. - Bước 2: Bổ sung T.C.K.C và PARADISE nhằm hạ sốt và tăng sức đề kháng cho chim. - Bước 3: Để tránh tổn thương niêm mạc tiêu hoá, cần cho chim ăn thức ăn mềm dễ tiêu như thức hỗn hợp dạng bột  trong thời gian điều trị. Bổ sung men tiêu hóa ZYMEPRO giúp tăng cường lợi khuẩn và ổn định đường tiêu hóa sau khi chim khỏi bệnh