BỆNH KHÁC
3 YẾU TỐ TỐI ƯU HOÁ CHĂN NUÔI HEO, GIA CẦM
THỨC ĂN SẠCH: BÍ QUYẾT CHO ĐÀN VẬT NUÔI KHỎE MẠNH
BỆNH ĐÓNG DẤU LỢN – SWINE ERYSIPELAS
BỆNH LIÊN CẦU KHUẨN TRÊN HEO (Streptococcus suis)
BỆNH TIÊU CHẢY DO E.COLI TRÊN HEO
BỆNH PHÓ THƯƠNG HÀN TRÊN HEO – SALMONELLOSIS
BỆNH VIÊM PHẾ QUẢN TRUYỀN NHIỄM INFECTIOUS BRONCHITIS (IB)
BỆNH VIÊM GAN THỂ VÙI HEPATITIS AVIUM (IBH)
BỆNH MAREK TRÊN GÀ – MAREK’S DISEASE (MD)
BỆNH VIÊM NÃO NHẬT BẢN TRÊN HEO – SWINE JAPANESE B ENCEPHALOMYETIS
- 1 Nguyên nhân
Bệnh gây ra do virus viêm não Nhật bản B. Virus được xếp vào giống Flavivirus, họ Flavivudae được tách ra từ họ Togaviridae.
- 2 Dịch tễ của bệnh
Người và heo mẫn cảm nhất với virus viêm não Nhật bản B và bị bệnh nặng nề nhất.
Các động vật khác nhau như ngựa, bò, chó, bồ câu, gà, vịt và các loại chim trời thuộc bộ diệc – cò, chuột nhắt, thằn lằn đều có khả năng nhiễm và mang mầm bệnh.
Tổ chức Y tế thế giới OIE thông báo từ năm 1948 đến 1967, tỷ lệ nhiễm virus viêm não Nhật bản B ở ngựa bình quân tại Châu Á là 44,8/100.000 con, riêng ở Nhật là 337,1/100.000 con.
Đến năm 1989, Pedro Acha thông báo tỷ lệ ngựa bị nhiễm virus viêm não Nhật bản B là 25% trên tổng đàn ngựa ở Italia.
Ở Trung quốc, các nhà khoa học về dịch tễ đã điều tra thấy 20% vịt nhà dương tính với virus viêm não Nhật bản B.
Bệnh lây lan chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp, qua thức ăn, nước uống bị nhiễm mầm bệnh (truyền ngang) và qua tinh dịch (truyền dọc).
Bệnh phát ra ở heo mọi lứa tuổi, không phụ thuộc vào mùa vụ khí hậu. Nhưng ở đâu có nhiều muỗi Culex thì ở đó có nguy cơ phát bệnh rất cao.
- 3 Phương thức truyền lây
Các thực nghiệm gây nhiễm virus viêm não Nhật bản B cho heo đã chứng minh:
Sau khi thâm nhập vào cơ thể heo, virus nhanh chóng vào máu đến các phủ tạng, chúng phát triển rất mạnh và tăng nhanh về số lượng trong khoảng 12h đến vài ngày. Tại đây, chúng gây các tổn thương ở gan, thận, lách, cơ bắp và cuối cùng là các tế bào thuộc hệ thần kinh trung ương bao gồm não bộ, tuỷ sống, tế bào mạng thần kinh lưới, đại thực bào và hệ thống hạch lâm ba.
Chính vì thế, heo bị nhiễm bệnh viêm não Nhật bản B thường bị suy giảm miễn dịch rất nặng, bao gồm cả miễn dịch dịch thể và miễn dịch tế bào. Heo nái bị nhiễm virus trong thời kỳ mang thai sẽ bị sảy hoặc thai nhi sẽ mất khả năng tạo miễn dịch, do đó dễ bị chết lưu thai, sảy thai,…
- 4 Triệu chứng
Heo con từ 1 đến 3 tháng tuổi
Thời kỳ ủ bệnh từ 12h đến 3 vài ngày.
Heo bị sốt ly bì 41 – 41,5oC, ít khi trên 42oC.
Các triệu chứng đặc trưng là rối loạn chức năng của hệ thần kinh. Heo bệnh hoặc tăng sự hưng phấn kích thích hoặc rơi vào trạng thái đình trệ.
Giảm hoặc bỏ ăn hoàn toàn, nhưng luôn có các biểu hiện nôn hoặc phản xạ nôn.
Một trong các triệu chứng đặc trưng ở heo là hiện tượng tích nước, phù nề dưới da rất rõ.
Heo nái chửa và heo đực giống.
Heo nái bị bệnh viêm não Nhật bản B luôn có những hội chứng viêm âm đạo, viêm tử cung. Từ âm đạo chảy ra chất dịch nhày mủ, mùi khó chịu.
Ở nái mang thai thì thai nhi bị chết lưu hoặc bị sảy thai. Nhiều nái chửa bị chết. Ở Nhật bản, người ta quan sát thấy có vùng bệnh viêm não Nhật bản B đã gây sảy thai và nái bị chết tới 50-70%.
Heo con đẻ ra từ những nái này cũng thường bị chết với các biểu hiện điển hình: Thuỷ thũng (phù nề) dưới da, viêm não tuỷ tích nước.
Ở heo đực giống thường quan sát thấy viêm tinh hoàn cấp, khi kiểm tra tinh dịch thấy có nhiều virus viêm não Nhật bản B.
- 5 Bệnh tích
Heo nái 1 – 3 tháng:
Xoang ngực, xoang bụng chứa nhiều dịch thẩm xuất.
Các cơ quan phủ tạng bị viêm thoái hóa. Tích nước, phù nề dưới da.
Viêm tích nước ở não tuỷ.
Có vô số xuất huyết điểm trên màng bao các cơ quan phủ tạng.
Viêm thoái hóa, xuất huyết hoại tử ở gan, lách, hạch lâm ba,…
Ở thai nhi hoặc heo con do sảy thai hoặc đẻ ra thấy phù nề dưới da, viêm tích nước não tuỷ, thai chết lưu ở các giai đoạn chửa khác nhau.
Heo nái, nái chửa và heo đực giống
Viêm âm đạo, tử cung.
Thai nhi bị chết lưu.
Viêm tinh hoàn ở heo đực.
- 6 Chẩn đoán
Các triệu chứng lâm sàng đặc trưng ở bệnh viêm não Nhật bản B như heo bị thần kinh, sảy thai ở heo nái, viêm não ở heo con, viêm tinh hoàn ở heo đực không đủ căn cứ để chúng ta khẳng định bệnh.
Do tính chất nguy hiểm của bệnh viêm não Nhật bản B ở heo và động vật, bệnh lây sang người, nên người ta khuyến cáo phải dùng các biện pháp trong phòng thí nghiệm để khẳng định bệnh như:
Phương pháp ức chế ngưng kết hồng cầu (HI).
Miễn dịch men (ELISA).
Trung hoà virus (SNT).
Kỹ thuật kháng thể huỳnh quang (IFAT).
Đặc biệt là phương pháp phân lập, giám định virus viêm não Nhật bản B sẽ cho chúng ta chẩn đoán chắc chắn.
- 7 Kiểm soát
Bước 1: Phòng bệnh bằng biện pháp an toàn sinh học
Bảo vệ đất nước không có mầm bệnh bằng việc kiểm soát, kiểm dịch tận gốc heo ngoại nhập ngay từ nơi xuất xứ.
Chỉ nhập heo với lý lịch rõ ràng, đã qua kiểm tra huyết thanh âm tính với viêm não Nhật bản B, cố gắng theo nguyên tắc cùng vào cùng ra.
Bảo vệ các trang trại chăn nuôi heo bằng các giải pháp an toàn sinh học, thường xuyên tự nguyện gửi mẫu đi xét nghiệm virus viêm não Nhật bản B.
Tuyệt đối cấm tiếp xúc giữa heo với trâu, bò, ngựa, dề, cừu, chó, mèo, bồ câu, gà, vịt và các loại chim trời.
Không mang thịt heo sống hoặc sản phẩm heo sống vào trang trại heo với bất kỳ lý do và hình thức nào.
Chấp hành tốt các quy định của Nhà nước về kiểm dịch, kiểm soát chăn nuôi, giết mổ và chế biến thịt heo.
Bước 2: Vệ sinh
Khu vực chăn nuôi : Tạo hàng rào cách ly khu vực chăn nuôi với môi trường bên ngoài, nhằm ngăn chặn người lạ, gà, vịt, chó, mèo, chuột… vào khu vực chăn nuôi.
Ngoài chuồng nuôi : Rắc vôi bột xung quanh chuồng nuôi và lối đi một lớp dày 1-2cm, rộng 1,5m tạo vành đai vôi bột nhằm loại trừ các nguyên nhân gây bệnh.
Môi trường: Đảm bảo về mật độ nuôi, thông thoáng, đầy đủ nhiệt : Mát về mùa hè, ấm về mùa đông.
Bước 3: Sát trùng
Trong chuồng: Sát trùng định kỳ bằng KLORTAB,1 viên được hòa tan trong 10 lít nước ấm. Hoặc DESINFECT GLUTAR ACTIVE , 10 lít dung dịch cho 75m² (chỉ dùng cho chuồng trống).
Chất độn chuồng: Rắc NOVA X DRY lên sàn chuồng chăn nuôi giúp giảm amoniac và tạo môi trường bất lợi cho sinh sản của ruồi.
Bước 4: Kiểm soát bằng Vaccine
Hiện tại trên thế giới chưa có Vaccine chống bệnh viêm não Nhật bản B.
Bước 5: Kiểm soát vi khuẩn kế phát
Một số ca xuất hiện nhiễm khuẩn thứ phát, có thể điều trị kháng sinh mặc dù nó không ngăn cản được quá trình nhiễm virus ở heo.
Xử lý cá thể heo có triệu chứng viêm phổi và tiêu chảy:
Phác đồ 1: Dùng NASHER QUIN liều: 1ml/10kg P. Kết hợp với: SUMAZINMYCIN liều: 1ml/5kg P. Tiêm liên tục 1-2 mũi. Giúp tăng lực hồi phục nhanh dùng ACTIVITON liều: 1ml/10kg P.
Phác đồ 2: Dùng ZITREX liều: 1ml/20kg P, tác dụng kéo dài 10 ngày. Kết hợp với ACTIVITON liều: 1ml/10kg P. Giúp tăng lực hồi phục nhanh.
Xử lý tổng đàn bằng kháng sinh trộn:
Phác đồ 1: Dùng HEHMULIN 450 liều 900g/1 tấn thức ăn. Kết hợp với: MOXCOLIS liều pha với cám cháo 1g/10kg P. Trộn thức ăn hoặc cho uống liên tục 10-14 ngày.
Phác đồ 2: Dùng DAMESU 200 liều 1-2kg/1 tấn thức ăn. Kết hợp với: MOXCOLIS liều pha với cám cháo 1g/10kg P. Trộn thức ăn hoặc cho uống liên tục 10-14 ngày.
Bước 6: Tăng sức đề kháng
ACTIVITON: Trợ sức trợ lực, liều tiêm bắp hoặc dưới da 2.5-10 ml/con.
SORAMIN/LIVERCIN: Tăng cường chức năng gan-thận và giải độc liều 1ml/1-2 lít nước
ZYMEPRO: Kích thích tiêu hoá, giảm mùi hôi, giảm tiêu chảy và phân khô trộn 1g/1-2kg thức ăn.
PRODUCTIVE FORTE: Tăng sức đề kháng cho cơ thể và kháng dịch bệnh, liều 1ml/ 2-4lít nước.
- 8 Xử lý bệnh
Do tính chất nguy hiểm của bệnh, nên nếu viêm não Nhật bản B xuất hiện ở heo thì phải nhanh chóng khoanh vùng và dập dịch một cách triệt để nhất. Tất cả heo trong vùng dịch đều phải đem tiêu huỷ, tiến hành khử trùng tiêu độc nhằm tránh phát tán virus ra khỏi vùng dịch.
Cấm tuyệt đối lưu thông heo và sản phẩm từ heo từ vùng dịch ra ngoài.
Từ khóa
SẢN PHẨM
BÒ JERSEY
CỪU DORPER
CỪU NHÀ OVIS ARIES
CỪU KELANTA
CỪU YUNAM
CỪU CHAN TUONG
THỎ XÁM BOURBONNAIS
THỎ ENGLISH SPOT(THỎ ANH)
BÒ H'MONG
BÒ HOLSTEIN FRIZ(HF)
BÒ DROUGHTMASTER
TRÂU MURRAH
TRÂU LANGBIANG
TRÂU DÉ
LỢN MƯỜNG KHƯƠNG
LỢN TÁP NÁ
LỢN ĐEN LŨNG PÙ
LỢN HƯƠNG
LỢN HUNG
LỢN BẢN- HEO BẢN
LỢN HAMPSHIRE
LỢN MEISHAN
LỢN PIETRAIN
CHIM BỒ CÂU AI CẬP
CHIM CÚT VẢY XANH
CHIM CÚT CALIFORNIA
CHIM CÚT GAMBEL
CHIM CÚT VUA
VỊT SHETLAND
VỊT KHAKI CAMPBELL
CHẨN ĐOÁN BỆNH CÙNG VET365
CHẨN ĐOÁN BỆNH CÙNG VET 365
CHẨN ĐOÁN BỆNH CÙNG VET36
GỬI TÌNH TRẠNG BỆNH
Nhận kết quả chẩn đoán
GỬI THÔNG TIN TƯ VẤN
Nhận tư vấn miễn phí
GỬI THÔNG TIN NHẬN BÁO GIÁ
Nhận chính sách bất ngờ